Jednym z najczęściej słyszanych podczas praktyki jogi słów, zaraz obok “mam za krótkie ręce” i ” ja tak nie dam rady” jest ‘ta strona jest lepsza”. No cóż każdy z nas ma tę “lepszą” i “gorszą” stronę zarówno pod względem fizycznym jaki i mentalnym. Przyjrzymy się w tym wpisie, z czego wynikają różnice w odczuwaniu ćwiczeń na poszczególne strony ciała, dlaczego zakresy w stawach mogą znacząco się różnić i jak wyrównać te różnice. 

Jeden nauczyciel jogi, z którym miałam okazję praktykować mawiał żartobliwie, że ” życie rujnuje naszą praktykę jogi”. W istocie jest w tym sporo prawy niestety. Praktyka jogi ma to do siebie, że demaskuje wszelkie wady postawy, asymetrie i codzienne nawyki, które odciskają swoje piętno na naszym ciele w postaci napięć mięśniowych. Dlatego często na początku odczuwamy swoje ograniczenia i zdarza się ból podczas praktyki. 

Skąd ten ból? Ludzkie ciało jest tak mądre, że wszelkie dysproporcje i ograniczenia kompensuje wykorzystując swoje mocne strony. Tym samym częściej używa to, co ma mocniejsze, nie angażując nadmiernie tego, co jest osłabione. Asany wykonywane na obie strony, doskonale ukazują prawdę o stanie ciała. Wyraźnie dostrzegamy gdzie występują asymetrie, które mięśnie na co dzień obciążamy, a które pozostają mniej używane.  Dzięki temu z czasem stajemy się bardziej uważni w życiu codziennym. Chęć dbałości o komfort ciała i poczucie wygody w asanach, przekłada się na życie codzienne. Zaczyna determinować nasze wybory dotyczące jedzenia, ubrania, nawet ludzi z którymi przebywamy, bo gdy stajemy się bardziej uważni na ciało, dużo lepiej odczytujemy jego sygnały. Nawet te dotyczące innych ludzi. Owa uważność na ciało podczas ćwiczeń jest kluczowa. Pozwala poznać swoje granice, ale też rozpoznać wspomnianą “lepszą” i “gorszą” stronę oraz dostosować pozycje by zmniejszać różnice między nimi. Możemy je rozpracować pod względem pracy z konkretnymi mięśniami by wnieść jak najwięcej komfortu do ciała.

O czym jeszcze mogą mówić asymetrie w ciele? Bywa, że podłoże nierównomiernych napięć nie jest czysto anatomiczne, a PSYCHOSOMATYCZNE. Gdy emocje wchodzą w grę, ciało w zupełnie niespodziewany sposób może je manifestować pod postacią swoistych blokad mięśni. Znając te mechanizmy praktyka jogi może nabrać dużo bardziej terapeutycznego wymiaru. Gdyż uzdrawia ból nie tylko fizyczny, ale i emocjonalny. Tym aspektom przyjrzymy się w kolejnym wpisie i cyklu praktyk. Warto jednak mieć świadomość, że już sama praca z uwalnianiem napięć mięśni może przynieść efekt również na poziomie emocji.

Do czego mogą prowadzić asymetrie w ciele? Przede wszystkim do urazów, kontuzji i dolegliwości bólowych, a w konsekwencji do obniżonej sprawności i dużego dyskomfortu w życiu codziennym. Każda osoba wykonująca czynności w powtarzalny sposób jest na to narażona. Zarówno wyczynowi sportowcy, czy regularnie praktykujący asany jogini, jak i osoby spędzające wiele godzin dziennie przed komputerem.  W szczególności osoby, które unikają aktywności fizycznej i prowadzące siedzący tryb życia są narażone na ryzyko powstawania trudnych do wyleczenia zwyrodnień. U takich osób, gdy już pojawia się ból, często może świadczyć o stanie zapalnym czy poważnym zwyrodnieniu mięśni lub stawu. Z kolei u osób bardzo aktywnych fizycznie, asymetrie mogą stanowić przyczynę przeciążenia pewnych mięśni, a w konsekwencji kontuzji.  Dlatego warto dobrze odczytywać potrzeby swojego ciała. 

Dobrą praktyką jest raz na jakiś czas kontrolować stan mobilności swojego ciała. Regularne korzystanie z masażu, wizyta u fizjoterapeuty czy poddanie się testowi FMS mogą być bardzo pomocne. Doświadczony nauczyciel jogi również potrafi doradzić jak zmodyfikować pozycję przy niektórych dolegliwościach. Gdy znasz opinię specjalisty, nauczyciel może dostosować praktykę do twoich indywidualnych potrzeb swoich.  Wśród różnych tradycji jogi najłatwiej o indywidualne podejście na zajęciach Ashtanga Yogi w stylu Mysore. Na tych zajęciach nauczyciel może dostosować praktykę jogi do potrzeb ucznia. Choć tu trochę też zależy od “szczęścia” na jakiego nauczyciela trafisz. Zdarzają się fanatycy tej metody, którzy brak kompetencji ukrywają pod “tradycyjnym” nauczaniem, wciskają ludzi w pozycje i bez komunikacji z uczniem dają zbyt mocne korekty. 

Dzięki znajomości rozkładu asymetrii w ciele możemy zacząć budować prawidłowe wzorce ruchowe. Nie jest to proces bardzo szybki, ale zdecydowanie warto mając na uwadze, że chyba każdy z nas chce zachować sprawność do późnej starości. Praca nad mobilnością to proces “nauki” naszych mięśni i układu nerwowego w jaki sposób powinny się poruszać, by nie obciążać jednych partii kosztem odciążania innych. Aby wspomóc proces powrotu do pełnej sprawności lub przyniesienie ulgi przy niektórych dolegliwościach bólowych powstał cykl JOGA PRZECIWBÓLOWA. 

W ramach cyklu masz dostęp do filmów, które pomogą w domowych warunkach zmniejszyć ryzyko kontuzji i zadbać o komfort bycia we własnym ciele.  Każdy film dotyczy innego obszaru ciała: stopy kolana, biodra, grupa mięśni kulszowo-goleniowych, odcinek lędźwiowy kręgosłupa, klatka piersiowa, obręcz barkowa, ramiona oraz szyja.  W celu przyniesienia jak najlepszych efektów wykorzystamy wiele technik takich jak rozciąganie i wzmacnianie z wykorzystaniem pozycji jogi, ale i ćwiczenia z prostym sprzętem do rehabilitacji w domowych warunkach oraz rolowanie.

Cykl opracowała Dorota Priebe-Kubiak nauczycielka jogi RYT500 w standardzie Yoga Alliance z 12 letnim doświadczeniem w praktyce własnej.  Od dziecka związana ze sportem. Treningi zaczęła w wieku 8 lat od akrobatyki, następnie, jako nastolatka trenowała lekką atletykę oraz szermierkę. Gdy na jej drodze pojawiła się joga, to była miłość od pierwszego świadomego oddechu. Nieprzerwanie praktykuje od 2011 roku a od 2016 uczy Ashtanga Yogi oraz Vinyasa Yogi. Skolioza, lata treningów i wieloletnia praca zawodowa przed komputerem skutkowały wieloma kontuzjami , z którymi przyszło jej się zmagać na macie. Regularna współpraca z fizjoterapeutami oraz liczne kursy i szkolenia o tematyce anatomicznej pozwoliły jej przygotować ten cykl nie tylko w oparciu o doświadczenie w praktyce i nauczaniu jogi, ale i własne przebyte kontuzje, z których wychodziła pod okiem specjalistów. W serii filmów JOGA PRZECIWBÓLOWA dzieli się swoją wiedzą i doświadczeniem.